Opnieuw, moeten we eigenlijk zeggen. De situatie van vandaag lijkt verdacht veel op de situatie in de jaren ’80 tijdens de regeerperiode van de kabinetten Van Agt 2 en 3. De economie verkeerde toen in een crisis. Er heerste een recessie, de werkloosheid explodeerde. In 1982 zit Nederland in de diepste recessie sinds de jaren '50. Het kabinet-Van Agt 3 besluit tot extra bezuinigingen. Gemeenten moeten ingrijpend bezuinigen. Het is inmiddels geschiedenis, maar begin jaren '80 loopt de zaak volkomen uit de hand.
Gemeenten gaan vervolgens massaal voor een kerntakendiscussie. De mythe indertijd is dat als je maar een goed overzicht over alle activiteiten hebt en daar een wegingsfactor aan hangt, de bezuinigingen er vanzelf uitrollen. De geschiedenis heeft deze mythe ontkracht. Bezuinigen is een puur politiek en daarmee per definitie een niet-rationeel proces. Het bezuinigingsproces waar we voor staan is er één waarvan de uitkomst tevoren vaststaat, en waarvan tevoren ook bekend is dat niemand het echt wil. Het gaat niet meer om de of-vraag, maar alleen om de hoe en wat-vraag.
En duidelijk is dat dit college en deze coalitie geen antwoord heeft op de hoe- en wat-vraag. Net als in de jaren 80, gaat men weer voor een kerntakendiscussie. Ondertussen gedegradeerd tot keuzedocument. En keuzes worden in deze begroting niet gemaakt. Nee, keuzes worden een jaartje vooruitgeschoven.
De beloftes die zijn gedaan tijdens de verkiezingen worden niet ingelost. Het college maakt een pas op de plaats met ambities en wensen. Daarbij verschuilt het college zich achter de ontwikkelingen rond de 3 decentralisaties, de ambtelijke samenwerking en de economische situatie. Inderdaad, allemaal zaken die in 2013 nog niet speelden…
En welke waarde moet worden toegekend aan de enkele keuze die het college wel schijnt te nemen? Zo wordt nadrukkelijk getamboereerd dat gebouw De Krocht en het Zandvoorts Museum in stand worden gehouden. Maar hoeveel is dit waard in het licht van de kerntakendiscussie? Waarvan het college zelf zegt: De voorgenomen kerntakendiscussie zal zich richten op kanteling en versobering van beleid en dit relateren aan de voorgestane participatiemaatschappij.
Voorzitter, hoeveel zijn deze woorden waard als in hetzelfde document wordt gesproken over de Krocht en het college zegt: In de begroting 2015 is vooralsnog een raming opgenomen van €18.000 wegens instandhoudingskosten. En verderop staat: Afhankelijk van de kerntakendiscussie dient hierover bij de begroting 2016 een keuze gemaakt te worden.
En over het Zandvoorts Museum: meerjarig is in de programmabegroting een bedrag voor exploitatie- en instandhoudingskosten opgenomen van € 140.000. In dit bedrag is rekening gehouden met de geleidelijke afbouw van 0,5 fte in 2015 en 0,5 fte in 2016. En verderop staat er: Het opgenomen bedrag onder nieuw beleid is om het museum open te houden. En weer verder schrijft u: de nieuwe coalitie heeft zich ten doel gesteld om het Zandvoorts Museum open te houden.
Voorzitter, wat is het nu? Waarvoor staat het college en deze coalitie? Kiest u , schuift u heen en weer of schuift u voor zich uit? De VVD is op dit punt het spoor volledig bijster en kan zich niet aan de indruk onttrekken dat ook het college niet meer echt weet wat er besloten is. Waarschijnlijk heeft het college het in de opmaat naar de begroting drukker gehad met andere, grote, zeer belangrijke zaken als…… een onbenullig schuurtje. De begroting spreekt zichzelf namelijk tegen. En door het opwerpen van rookgordijnen, wollig taalgebruik, en uitleg verspreid over meerdere hoofdstukken lijkt het erop dat één van de gevleugelde termen van Johan Cruijff opgeld doet: Als ik zou willen dat je het begreep, had ik het wel beter uitgelegd.
De uitdagingen in Zandvoort worden niet minder als we deze voor ons uitschuiven. Sterker nog, de problemen zullen toenemen. 2015 zal de boeken ingaan als het jaar van de besluiteloosheid, als een verloren jaar. Puur en alleen omdat college en coalitie geen keuzes maken. Waar OPZ, als fervent tegenstander van de kaasschaafmethode, breeduit verkondigde dat het anders moet, is het schrijnend te constateren dat daar in deze begroting niets van terug te vinden is.
Volgens de VVD is het toerisme dé motor van de Zandvoortse economie. 30% van de banen in Zandvoort heeft direct of indirect met het toerisme te maken. Economische groei ontstaat niet door de overheid, maar komt uit de handen van mensen. De overheid moet de economie van Zandvoort stimuleren, niet door het verstrekken van subsidies, maar door te faciliteren, beperkingen weg te nemen en door bedreigingen het hoofd te bieden. Eén van die bedreigingen is een windmolenpark voor de kust van Zandvoort. Ruim twee jaar trekken kustgemeenten, provinciale overheden, ondernemers en inwoners gezamenlijk op tegen de plannen van het kabinet om een windmolenpark voor de kust van Zandvoort te plaatsen.
Diverse mensen leggen hun hele ziel en zaligheid erin om deze nachtmerrie te stoppen. De VVD wil van de gelegenheid gebruik maken om één van hen met naam en toenaam te noemen: Albert Korper, voorzitter van het Bewonersplatform Leefbare Kust en voorzitter van de Stichting Vrije Horizon. In hem willen we iedereen bedanken die zich met zoveel toewijding, enthousiasme, doorzettingsvermogen en visie, bijna dagelijks, belangeloos inzet voor de belangen van Zandvoort. Grote waardering van onze kant.
En dan is het onvoorstelbaar dat in deze begroting geen geld is vrijgemaakt voor de strijd die gaat komen. Erger nog. Het college antwoordt op vragen van de VVD: op het moment van opstellen van de begroting was er geen aanleiding extra middelen te begroten en was aan de organisatie gevraagd met bezuinigingsvoorstellen te komen. Maar voorzitter, er zijn niet alleen geen extra middelen begroot. Er is helemaal niets begroot. Voor de VVD onbegrijpelijk!
Wat de VVD ook onbegrijpelijk vindt, is dat het college bestaande afspraken met partijen naast zich neer legt. Niet voor het eerst overigens. In januari 2013 heeft deze gemeenteraad unaniem ingestemd met het instellen van een regionaal mobiliteitsfonds. Het fonds is bedoeld ter uitvoering van de bereikbaarheidsvisie. Bereikbaarheid dat evenals de economie prioriteit is voor de VVD. Bereikbaarheid of erger de beperkte bereikbaarheid van ons dorp is na het windmolenpark een tweede grote bedreiging.
Zandvoort heeft dit toen goed begrepen en hiermee ingestemd. Zandvoort heeft ingestemd met de opbouw van de financiering. Zandvoort heeft in meerjarenperspectief geld gereserveerd voor het mobiliteitsfonds. En wat doet het college vervolgens? Het college stelt voor de bijdrage voor 2015 op te schorten volgens Haarlems model.
De VVD is voorstander van een Zandvoorts model. Een model waarbij afspraken worden nagekomen, waarbij geldt een man een man, een woord een woord. Waarbij je zegt wat je doet en doet wat je zegt. Waarbij je aanpakt en niet doorschuift en uitstelt. Want u kent allen het spreekwoord: van uitstel komt afstel. Met andere woorden, de VVD staat voor een betrouwbare en voorspelbare overheid.
Voorzitter, de financiën, nota bene nog een bedreiging. De VVD is het er hartgrondig mee eens als het college zegt, dat de financiën op orde moeten worden gebracht en dat de schuldenpositie op een aanvaardbaar niveau moet komen. De VVD is het er mee eens wanneer het college stelt dat de financiën de mogelijke speelruimte bepalen, kortom wat er kan. Daarbij vindt de VVD dat de gemeenteraad, als hoogste bestuursorgaan, het goede voorbeeld geeft. Als de gemeenteraad extra geld krijgt ter dekking van eigen onkosten, dan gebruikt de gemeenteraad dit geld dus ter dekking van die eigen onkosten. Dan vraagt de gemeenteraad geen extra geld aan de inwoners van Zandvoort om die onkosten te dekken. Dames en heren, u begrijpt het al. De VVD is, net als het college destijds, tegen het opnemen van extra gelden voor laptops en internetverbindingen voor raadsleden.
Tot slot. Zandvoort staat voor grote uitdagingen. De VVD is ervan overtuigd dat met het maken van de juiste keuzes Zandvoort die uitdagingen aan kan. Kiezen zal pijn doen: alleman van pas te maken, zal niet lukken. Of om met Plato te eindigen: Ik ken geen zekere weg naar succes alleen een zekere weg naar mislukking: het iedereen naar de zin willen maken.
Zandvoort, 4 november 2014
Fractie VVD Zandvoort – Bentveld.